Sunucu’da Disk Değiştirmek

Merhaba,
Bugün sunucularımızın donanım arızalarına müdahale ederken nelere dikkat etmemiz gerekiyor? Sorularına cevap veriken harddiskin mimari yapısından bahsedeceğiz.

Sunucular 7/24 çalışma esasına göre üretilmiş cihazlardır. biz IT çalışanları gibi 🙂
Dolayısı ile hem yedeklilik hemde performans artışı sağlamak için tüm komponentlerden 1’den fazla bulunur. En az 2 tane Power Supply, en az 2 adet harddisk vb.

Sunucular üzerinde en çok değiştirdiğimiz veya kapasite artışı için eklediğimiz hardiski inceleyim

Harddisk

Harddisk değişimi destek uzmanları için sök tak özelliğinden dolayı en kolay değiştirilen parça olarak tanımlanır, Peki gerçekten öylemi?

İlettiğimiz gibi sunucular üzerinde hem yedeklilik hemde performans artışı sağlamak için 1’den fazla harddisk takarız. Bahsettiğimiz bu yedeklilik ve performans işlemleri için takılan disklerin logical olarak bir yerde birleştirilmesi gerekiyor.

Bu aşamada RAID (redundant array of independent disks) devreye giriyor. RAID’i başka bir makelede detaylandırırız şimdi fiziksel komponentleri incelemeye devam edelim.
Harddisk – RAID Controller – Backplane – Raid Battery – Cache Module

Hardisk Tipleri

Disk tipleri, bağlantı konnektörüne göre ayrılır. Yani biz SAS veya SATA disk derken bağlantı konnektörü adını söyleriz.
Günümüzde en yaygın olarak kullanılan SAS arayüzünü inceleyelim.

30’dan fazla firmanın çalışmaları sonucu 2002 yılında standart haline geldi, Önceki disk bağlantı tiplerinin en iyi yönlerini ve SATA’nın mevcut donanım arayüzünü kullanır.

SATA diskler SAS disklere çok benzer , sadece giriş soketindeki boşluk ayırıcıdır.

Üreticilerin QuickSpecslerini incelerken harddisk kısmında 12G,6G,15K,10K gibi terimleri görürüz peki bunlar nedir? bir önemi varmı?

SAS disklerin iletişim temelinde PHY iletim devresi vardır. Minimum 1 iletim devresi ve 1 alıcı devresi içerir. Bu iletim devresi fizikseldir. 12G /6G/3G, bu iletim devresinin hızını belirler.

Peki bunun bir önemi varmı? tabiki var, aşağıdaki tabloda 3G / 6G arasındaki farkı görebiliriz. Neredeyse yarı yarıya performansa etkisi oluyor.

Peki, arızalı disk 12G yerine 6G disk taksak çalışır mı? Evet çalışır ancak sunucu üzerindeki aynı RAID grubundaki tüm disklerin veri iletim hızını yarı yarıya düşürmüş oluruz.

Bu veri iletim hızı sadece Harddisk’ler için değil RAID komponentlerinden RAID Controller ve backplane içinde geçerlidir.
12G hızında bir RAID kartı veya backplane arızalandığında yerine 6G takabiliriz, çalışır ancak yine yukarıdaki tablo geçerli veri iletim hızımızı düşürmüş oluruz.
**Eğer bu komponentlerin değişimi sonrası bir performans sorunu yaşıyorsak takılan komponentin hızını kontrol edebiliriz.

Yine QuickSpecslerini incelerken harddisk kısmında 15K,10K değerlerini görürüz, SAS ve SATA disklerin ortak özellikleri bir okuyucu kafa üzerinde dönen data blocklarının olduğu disk olması. Bu dönen disk dakikada 15.000 kez dönebiliyorsa 15K disk deriz, 10.000 kere dönebiliyorsa 10K deriz

Data blokları dediğimiz gibi disk üzerinde bulunur, Bu disk nekadar hızlı dönerse dataya okadar hızlı ulaşır ve okadar hızlı yazabiliriz.
Peki, arızalı 15K disk yerine 10K disk takarsak çalışır mı? evet çalışır ancak, aynı RAID grubundaki tüm disklerin hızını 15K’dan 10K’a hıza düşürmüş oluruz.
SAS Disklerde 10K ve 15K seçenekleri varken SATA disklerde 7.2K ve 5.4K seçenekleri mevcuttur.

SAS Diskin Ömrü Ne Kadardır?
5000 Saat – 500bin Saat – 1 Milyon Saat
Cevap yorumda 🙂

RAID Battery

Genel olarak arızalandığında çokta önemsenmeyen bir parça olarak düşünebiliriz. Peki gerçekten bir önemi yok mu?

Yine QuickSpecslerini incelerken RAID Controller için 2GB/4GB Cache seçeneklerini görürüz, Data Raid controller üzerinden disklere geçerken ilk önce bu cache alana uğrar ve bu şekilde daha yüksek performans alınması sağlanır.

Bu cache üzerindeki data beklenmedik bir elektrik kesintisinden battery ile korunur. Battery arızası olduğunda bu cache disable olur ve battery değiştirilip yeniden şarj olana kadar çalışmaz. Sunucu üzerindeki battery arızası disk tarafında performans sorunlarına neden olabilir.

Özetle, performansa direk etkisi olan disk değiştirmek okadar da basit bir işlem değildir.